Niedożywienie u osób starszych – jak je rozpoznać i mu zapobiegać?

23-11-2022
Komentarze

senior z jedzeniem
Jednym z najważniejszych zadań, z jakimi zazwyczaj wiąże się praca w opiece w Niemczech, jest planowanie i gotowanie posiłków dla seniora. Warto pamiętać, że osoby starsze są bardziej podatne na niedożywienie, nawet jeśli nie widać go na pierwszy rzut oka.

Czy osoba niedożywiona zawsze chudnie?

Niedożywienie kojarzy nam się przede wszystkim z niedowagą, ale nie zawsze tak jest. Za niska waga wiąże się z niedożywieniem ilościowym – senior po prostu dostarcza sobie za mało kalorii. Niedożywienie jakościowe może pojawić się nawet u osób otyłych, jeśli w diecie brakuje witamin i składników mineralnych. Wynika to przede wszystkim z sięgania po żywność, która dostarcza kalorii, ale oprócz tego nie ma praktycznie żadnej wartości np. słodycze lub fast foody.

Niedożywienie może mieć całkiem inne objawy niż chudnięcie:

  • ogólne osłabienie,
  • wrażliwość na zimno,
  • słaba odporność,
  • zmniejszenie wydzielania śliny,
  • zaparcia, biegunki.

Jakie są przyczyny niedożywienia wśród seniorów?

Praca dla opiekunki w Niemczech wygląda bardzo różnie: seniorzy zmagają się z wieloma chorobami, a niektóre z nich mogą prowadzić również do niedożywienia. Do najczęstszych przyczyn niedożywienia należą:

  • nowotwory,
  • oparzenia, urazy (stany zapalne),
  • naturalny proces starzenia (brak apetytu, brak zębów, osłabienie zmysłów smaku i zapachu),
  • problemy z połykaniem,
  • demencja,
  • działania niepożądane leków,
  • stany lękowe, depresja, izolacja społeczna.

Jak zapobiegać niedożywieniu?

Metody zapobiegania są przede wszystkim zależne od przyczyny. Jeśli mówimy o poważnych chorobach, najważniejsza jest rola lekarza, który może zalecić żywność medyczną – w małej objętości znajduje się tutaj dużo kalorii i składników odżywczych. Jest dostępna w formie proszków, jogurtów czy musów, dlatego seniorowi łatwo jest ją przełknąć. Warto też powiedzieć lekarzowi o problemach z apetytem: być może da się zmienić leki na takie, które nie będą powodować skutków ubocznych.

W walce z brakiem apetytu może pomóc również opiekunka. Podstawa to planowanie posiłków, robienie zakupów, gotowanie, sprzątanie kuchni. Kiedy senior traci sprawność, przestaje mieć siłę i chęć do własnoręcznego przygotowywania dań. Osoby starsze, które nie mogą liczyć na pomoc bliskich, często ograniczają się do kanapek lub gotowych dań, a wtedy łatwo o niedożywienie. Zdarza się też, że złe nawyki z młodości w starszym wieku zaczynają odbijać się na zdrowiu, jak np. dieta bogata w tłuszcze, ale uboga w składniki odżywcze. Przekonanie seniora do zmiany nawyków nie jest łatwe, ale zdecydowanie warto próbować.
jedzący senior
Przede wszystkim lepiej podawać 5-6 małych posiłków, niż 3 duże. W każdym posiłku powinno też znaleźć się warzywo lub owoc, jeśli senior źle toleruje surowe – może być gotowane lub pieczone. To przede wszystkim dodatkowa porcja składników odżywczych, ale sprawia też, że danie bardziej apetycznie wygląda. Dobrym pomysłem jest też wspólne jedzenie – w samotności osoba starsza ma znacznie mniejszy apetyt. Rozmowa i miłe spędzenie czasu mogą sprawić, że posiłki przestaną być nieprzyjemnym obowiązkiem.

Warto też pamiętać, że całkowita bezczynność nie sprzyja apetytowi. Jeżeli tylko pozwala na to stan seniora, codziennie dobrze będzie zabrać go przynajmniej na krótki spacer, chociażby po ogrodzie.

Niedożywienie ma u osób starszych bardzo nieprzyjemne konsekwencje: może powodować osłabienie, zwiększać ryzyko upadków i ograniczać samodzielność. Praca jako opiekunka osób starszych w Niemczech to w dużej mierze po prostu pomoc w codziennych obowiązkach. Widzisz się w takiej pracy? Zobacz aktualne oferty na naszej stronie!